Tetraktys, to nic trudnego.

Japońskie haiku to bardzo atrakcyjna forma poetycka. I łatwa – na pierwszy rzut oka, a trudna – po zastanowieniu.

Europejczycy i Amerykanie, zazdroszcząc Japończykom tego doskonałego wynalazku literackiego, wymyślają coraz to nowe formy wierszowania, które korzeniami tkwią w haiku, więc może nie są całkiem oryginalne. Są jednak interesujące i stanowią wyraz szacunku dla haiku.

Omawialiśmy już na naszych łamach cinquainy, fiby, a teraz przyszła kolej na tetraktysy. Muszę te nazwy nieco spolszczyć, muszę bo chcę.

Tetraktys to forma wiersza, wynaleziona przez nieżyjącego już Raya Stebbinga, angielskiego pisarza i profesora literatury. Podstawowy tetraktys ma 20 sylab, układa się w pięciu linijkach.

Co o nich pisze wynalazca?

Matematyka, królowa nauk inspiruje poetów. Stebbing przypomniał, że Euklides, starożytny matematyk uważał, że liczby 1,2,3,4 mają magiczne znaczenie, ponieważ ich suma wynosi 10. Euklides nadał im nazwę „tetractys”. Stebbing ogłosił tetraktysy brytyjską odpowiedzią na japońskie haiku. Mają być wyzwaniem dla poetów, chcących wyrazić syntetyczną myśl, głęboką refleksję, albo żart, figiel lub celną uwagę o współczesności, ale tylko w ograniczonej do 20 sylab formie.

W Wielkiej Brytanii co dwa lata odbywają się konkursy na tetraktys, w hołdzie Rayowi Stebbingowi.

Dziś już można tworzyć pojedyncze, podwójne lub potrójne tetraktysy – informacja dla tych, co są bardzo rozmowni.

Podsumowując, dla jasności:

Zwykły tetraktys:

1, 2, 3 , 4, 10 sylab

Odwrócony tetraktys:

10, 4, 3, 2, 1 sylab

Podwójny tetraktys:

1, 2, 3, 4, 10, 10, 4, 3, 2, 1

Potrójny tetraktys

1, 2, 3, 4, 10, 10, 4, 3, 2, 1, 1, 2, 3, 4, 10

A teraz czas na przykłady:

1. Znalezione w Internecie:

What?  Now?

Half
of the
populous
always want sex.
Women I think, tend to be more choosy.

I co? Teraz?

Pół
naszej
gromady
ciągle seks seks
Kobiety mają gust subtelniejszy

freedom

free
from you
your ego
your blaming me
i am a free spirit who has no past

Wolność

bez
ciebie
- w twym ego
mnie obwiniasz -
jestem  wolnym duchem bez przeszłości

Eclipse

An
Eclipse

Rules the sky. . .
A rare chance for
Divine friends, sun and moon, to rub noses.

Zaćmienie

Jak
Zaćma
Na niebie
Jedna szansa
Dla słońca i księżyca - całus w nos

2. A oto przykład nasz własny, pierwsza przysłała swoje utwory Krystyna Susabowska:

Ty

więc
 to ty
 chodzisz wciąż
 w wyobraźni
 gdziekolwiek jestem czuję twój wzrok

Muzyka

gra
smyczki
wyrażają
wszelkie tony
radości, smutku, łez - uniesienia
on jeden gra, dyrygent wsłuchany
jedną frazę
powtarza
wraca
głos

Zachęcam do gimnastyki umysłowo-duchowej, głównie dla własnej satysfakcji, a także dla pokazania światu, na co nas jeszcze stać. Opublikujemy.